Rok 2021 prawie za nami. To był kolejny rok, kiedy trzeba było dostosowywać się do stale zmieniającej się sytuacji pandemicznej, doskonalić swoją elastyczność, odporność, cierpliwość i siłę. To pokazało nam kluczowe obszary dla naszego rozwoju. One pozwolą nam lepiej funkcjonować w nowej panedemiczno-onlinowej rzeczywistości.
Co nas będzie chronić w roku 2022?
- Budowanie relacji
- Pozytywna komunikacja
- Dbanie o siebie
- Dbanie o siebie.
Zasada samolotowa, czyli – jeśli chcesz ratować innych, najpierw uratuj siebie. Każdy powinien o siebie zadbać, ale szczególnie Ci z nas, których zawód związany jest z pracą z innymi ludźmi. Od naszego samopoczucia, kondycji psycho-fizycznej zależy to, jak będziemy reagować na zachowania innych, z jaką energią.
Jak można dbać o siebie? Przede wszystkim nauczyć się rozpoznawać sygnały nadmiernego stresu i reagować na nie. Jesteśmy jednością psycho-fizyczną, więc nasz organizm wysyła nam najpierw ostrzeżenia:
- bóle mięśni i stawów, wzdychanie
- zmęczenie poranne
- problemy z zasypianiem
- przerywany sen
- lęki poranne (03:00 – 05:00)
- niepokój weekendowy
- drażliwość
Jeśli je ignorujemy, łykamy tabletki zamiast dawki aktywności fizycznej, odpoczynku w sposób, który jest dla nas najlepszy, to organizm stosuje wyłączenia:
- pamięć
- skóra, włosy, paznokcie
- wzrok
- łaknienie, seks
- kontakty z ludźmi
- kontakt ze światem
– niestety również często ignorowane. Wtedy dochodzi do tego, że zaczynamy poważnie chorować.
Dla lidera każdy z tych sygnałów powinien być ostrzeżeniem i sygnałem: czas zadbać o siebie. Ważna jest systematyczna aktywność fizyczna (trzy razy w tygodniu trzydzieści minut razy 130 – tętno). Warto nauczyć się oddychania przeponowego, medytować, być jak kot – kiedy tylko możesz śpij. Żeby to było możliwe, niezbędne jest…
- Odpuszczanie
Zastanów się, czy rzeczywiście wszystko, co robisz zarówno w życiu zawodowym, jak i osobistym jest konieczne? Czy szklaneczki muszą być wytarte tak, aby żaden ślad po kropelce wody na nich nie pozostał? Czy kubeczki muszą stać w równy szeregu, w ściśle określonej kolejności, a jak ktoś postawi nie tam, gdzie trzeba, to będziesz poprawiać? Czy dekoracje w klasie muszą być najpiękniejsze i przez Ciebie zrobione? Najczęściej tego typu zachowania prowadzą, z jednej strony do tego, że ciągle masz coś do zrobienia i nie masz czasu na rozmowę z rodziną, pogranie w planszówki, poczytanie, posłuchanie itd. Z drugiej strony często wywołują spory, kłótnie i odbierają innym chęć angażowania się w cokolwiek. Wiedzą, że nawet nie warto zaczynać, bo Ty to lepiej zrobisz.
Zabija nas perfekcjonizm. Może warto przyjąć zasadę, że lepsze zrobione niż perfekcyjne!
Odpuszczać można na wielu polach – sprzątanie, gotowanie, prasowanie, itd. To w naszym życiu rodzinnym. Pomyśl, ile czasu możesz zyskać dzięki temu!
W szkole najważniejsze odpuszczanie powinno dotyczyć: nadmiaru nikomu niepotrzebnych dokumentów. Wiem, że teraz rolą Kuratoriów jest kontrola i że dla nich co zapisane, to zrobione. Może jednak warto z zespołem nauczycieli zastanowić się, jakie dokumenty są rzeczywiście niezbędne, co zrobić, aby ich wypełnianie zabierało jak najmniej czasu. Zachęcamy do tworzenia szkolnych dokumentów w chmurze
i uzupełnianie ich na bieżąco. Wymaga to samodyscypliny i systematyczności, ale bardzo się opłaca.
Z perspektywy nauczyciela najważniejsze jest odpuszczenie nieustannego sprawdzania wiedzy i umiejętności uczniów. Od kartkówek, testów, klasówek i sprawdzianów nikt się niczego nie nauczy. Żeby się uczyć potrzebujemy zainteresowania i poczucia bezpieczeństwa.
- Tworzenie autentycznych zespołów nauczycielskich
Uważam, że ustalenie jednolitych wartości, zasad i zachowań jest podstawą dobrego funkcjonowania całej szkolnej społeczności. Nauczyciele powinni modelować zachowania, jakich oczekują od uczniów i rodziców.
- Budowanie relacji z uczniami
Edukacja to relacja! Nie ma uczenia się bez relacji. Jak mówi Wiesia Mitulska: “Od fundamentów, które nauczyciel zbuduje na początku edukacji zależy funkcjonowanie klasy, poczucie wspólnoty, umiejętność współpracy oraz gotowość dzieci do przejmowania odpowiedzialności za własny proces uczenia się…”
Edukacja oparta na dobrych relacjach nauczyciela z uczniami przede wszystkim zapewnia wszystkim i uczniom i nauczycielom poczucie bezpieczeństwa.
- Partnerskie rozmawianie z rodzicami o tym co, jak i po co robimy?
Jednym ze słów, których naprawdę nie lubię jest słowo „pedagogizacja”. Niestety ono ciągle funkcjonuje. Dotyczy rodziców. Pedagogizacja rodziców, czyli co? Traktowanie ich jak małych dzieci, którym trzeba wytłumaczyć, co i jak mają robić nie jest w porządku. Albo karcenie ich, za… no właśnie za co? Za to, że źle wychowali swoje dzieci? Oni zrobili co mogli jako rodzice. Działali zgodnie z tym, do czego mają dostęp. Często to, z czym przychodzą do szkoły, do nauczyciela wynika z ich doświadczeń. Z tego, czego sami doświadczali w szkole, w swojej rodzinie.
Dorośli ludzie nie lubią, kiedy im się mówi, co mają robić. Nie lubią, kiedy ich się karci i poucza. Dorośli ludzie nie są jak puste naczynia, do których wlejemy mądrość. Oni mają za sobą wiele doświadczeń, które ukształtowały ich przekonania. Uważam więc, że ważną zmianą w roku 2022 powinna być postawa autentycznego dialogu, rozmowy z rodzicami. Żebyśmy podczas zebrań, spotkań z rodzicami stosowali metody warsztatowe. Żebyśmy im opowiadali, co robimy z uczniami, jak to robimy, po co to robimy, co chcemy, żeby osiągnęły ich dzieci, dzięki naszej pracy. Wtedy jest szansa na to, że znajdziemy się po jednej stronie barykady, że zbudujemy dobre relacje.
Przedstawiłam Wam nasze rekomendacje na rok 2022. Uważamy, że zajęcie się tymi obszarami: dbaniem o siebie, pozytywną komunikacją i budowaniem relacji będzie jak parasol ochronny, który pozwoli nam coraz lepiej żyć i realizować się w naszej codzienności, jako liderzy, nauczyciele i rodzice.
Wszystkiego najlepszego w roku 2022!